Het huis No. 12

Van een deel van dit huis wordt melding gemaakt in eene Bossche Schepenakte van 15 September 1531 (Reg. no. 139 f. 319 vso), waarbij Henrick, zoon van Gielis van Broeckhoven, als weduwnaar van Mathea, dochter van Jacob van Driel, (die, vóór dat zij met hem huwde, weduwe was van mr. Goyart van Dommelen), ter voldoening aan eene arbitrale uitspraak, gedaan tusschen hem en domicella Aleid, dochter van Jan van Dommelen en weduwe van Henrick Kuyst Henrickszn, aan die domicella overdroeg, (behalve zijne helft in een huis met erf, dat voorheen was van Antonius van Oeffel en door genoemden mr. Goijart van Dommelen gekocht was van Egidius, bastaardzoon van Wouter van Beerze, en stond Achter het Wild Varken

Tot de familie van genoemde Aleid Jansdochter van Dommelen behoorden waarschijnlijk:

a. Adolph van Dommelen Goyartszn., die eerst gehuwd was met Sophia, dochter van Willem Dicbier Henrickszn. en daarna met Mechteld, dochter van Jan Loenman Janszn. en die in 1512 (Reg. no. 108 f. 219) deelde met zijne dochter uit eersten echt, Geertruid, huisvrouw van Nycolaus van Berckel Hugoszn. (Reg. no. 128 f. 121) en met zijne dochter uit tweeden echt, Beatrix, huisvrouw van Petrus de Borchgrave.

b. De kinderen van Jan Adolphszn. van Dommelen en Margriet, de dochter van wijlen heer Willem van Nuland, zijnde: Adolf en Margriet, toen reeds meerderjarig, alsmede Jan, Willem en Beatrix, toen nog minderjarig; zij traden in 1537 op als erfgenamen hunner grootmoeder Agatha van den Kyeboem.

Aleid Jansdochter van Dommelen meergenoemd was in elk geval eene zuster van genoemden mr. Goyart van Dommelen, die denkelijk de stamvader was van de hiervoren sub a en b genoemde van Dommelen's. Als erfgenaam haars vaders zal zij in 1531 reeds het overige bezeten hebben van het huis, erf en plaats, dat, als gezegd, Henrick van Broeckhoven haar in

Deze, die alzoo door koop eigenaar was geworden van de drie, als voormeld inden Wolvenhoek naast elkander huizen, welke hij, zooals uit de reeds vermelde schepenakte van 1562 valt op te maken, bij de twee eerste door hem gekochte voegde, was in eersten echt gehuwd met Peterken, dochter van mr. Claes Kuijst, secretaris van den Bosch en Mechteld van Witmeer Jansdochter en in tweeden echt met Maria, dochter van den medicus mr. Raso Raessen Pauluszn. en Sophia van Vucht 5) en weduwe van Wijnandt Pauwelszn. Wijnants van Resant. Hij stierf in 1549, waarna zijne tweede vrouw hertrouwde met mr. Reynier Everswijn Gerardszoon, schepen van den

Roelof Vastaerts voornoemd was raad van den Bosch en gehuwd met Josyna, dochter van Peter Jacobszn, den hoymaker, en Magdalena, de dochter van Herman Janszn.; hij verwekte bij haar eenen zoon, Artus Aerts genaamd, aan wien zijne voormelde vrouw, toen zij reeds weduwe van hem was, 9 Juni 1588

Artus Aerts huwde, zooals wij op blz. 28 reeds zagen, met Elisabeth, de dochter van mr. Henrick Oliviers van Berchuysen, bij wie hij slechts één kind verwekte, Elisabeth Aerts genaamd, dat, toen hij kwam te overlijden, nog minder-

Laatstgenoemde kocht 23 April daaraanvolgende daar nog bij van Henrick, zoon van Reyner, den zoon van Rutger Bolants, c.s. twee woningen onder een dak met tuin, staande aan de Zijle tusschen zijne voormelde, Zuidwaarts daarvan gelegen huizen ex uno en het huis van Metken wed. van genoemden Reyner Bolants en hare kinderen, ex alio. Die beide woningen onder één dak behoorden in 1566 tot twee in drieën verdeelde huizen en erf, geheeten eenen houtthuyn met eene poort, staande aan de Zijle tusschen het erf van de huisvrouw van mr. Reynier Everswyn ex uno et fine suo en het huis van Cornelia wed. van Lambert van den Borne, ex alio; mr. Henrick Olivier van Berchuysen, die ze in 1565 bij gerechtelijke uitwinning gekocht had, verkocht ze in dat jaar weder (Reg. no. 215 f. 73) aan Henrick Adriaanszn Priem, die ze 23 Juni 1580 (Reg. no. 242 f. 128) verkocht aan genoemden Reyner, den zoon van Rutger Bolants, schrijnwerker.

Door zijne beide voormelde koopen was genoemde Mathijs van der Meer alzoo eigenaar geworden van een groot blok huizen, gelegen zoo in den Wolvenhoek als in de Waterstraat; hij schijnt daarna zich te Antwerpen metterwoon gevestigd te hebben, want eenige jaren later gaf hij voor Schepenen aldaar aan den notaris Aert Peterszoon van Hees volmacht om die eigendommen te verkoopen, hetgeen deze 12 September 1606

Mr. Cornelis van den Meerendonck, die een der executeurs van het testament van Hesther van Griensven was, wilde van laatstbedoelde huizen de twee steenen huizen in den Wolvenhoek bestemmen tot de beide gasthuizen, welke zij bij dat testament gefundeerd had, doch hare genoemde erfgename vond dit daarmede in strijd, omdat de erflaatster daarbij had bepaald, dat voor die gasthuizen twee geschikte huizen zouden worden aangekocht, wat volgens haar de haar vermaakte huizen niet waren. De Staten-Generaal stelden alstoen bij hunne Resolutie van 15 September 1657 10) genoemde erfgename in het gelijk, omdat

Eugène Ambroise de Maldeghem als man zijner meergenoemde vrouw verkocht daarop den 19 April 1658 (Reg. no. 438 f. 202 vso) aan Gijsbert Kuysten, president-schepen en kapitein der schutterij van den Handboog te den Bosch, de beide laatstbedoelde huizen, die toen blijkbaar reeds tot één gemaakt waren, want zij werden daarbij omschreven als: eene schone ende welgelegen huysinge met twe stenen gevels, poorten, achterkeuken ende andere huysinge, stallinge, somerhuys aen d' waeter ende eenen schonen playsanten hoff, staande en gelegen Achter het Wild Varken en met eene poort uitkomende in de Waterstraat; zij werd toen bewoond door den kapitein-luitenant Ruysch.

Eveneens verkocht hij toen aan genoemden Kuysten van het huis de Houttuin de twee woningen onder één dak, welke, als gezegd, Mathijs van der Meer 23 April 1594 ook nog gekocht had; zij werden alstoen gezegd te staan tusschen de voorschreven huizinge ex uno en het huis van Pieter Jacobszn de Gulicker ex alio en zich achterwaarts uit te strekken van de straat tot aan het erf der meergezegde huizinge; deze twee woningen onder één dak zijn thans het huis, genummerd Wolvenhoek 10.

Gijsbert Kuysten voornoemd behoorde tot een oud en aanzienlijk Bosch geslacht, waarvan een, die zijn voorvader was, waarschijnlijk om godsdienstige redenen zijne stamplaats zal verlaten hebben.

De oudst bekende van zijn geslacht was mr. Claes Kuyst of Kuysten, secretaris van den Bosch, die van zijne vrouw

a. Gerard Kuysten, woonde te Amsterdam, h. Geertrui Kan Pietersdr;

b. Hendrik Kuysten, die volgt sub I;

c. Mechelina Kuysten, stierf ongehuwd;

d. Jacomina Kuysten, h. 1° Gerard Aardszn van Zutphen; 2° Wilhelm van den Hoevel, woonachtig te Keulen;

e. Geertrui Kuysten, h. met Daniel van Hamel, presidentschepen van den Bosch. (Hunne kinderen waren: mr. Gijsbert van Hamel, schepen van die stad, stierf 15 November 1695, h. Adriana van den Bergh 11); Susanna van Hamel, stierf ongehuwd; Geertrui van Hamel h. Nicolaus van Royen 12); Diderick van Hamel h. N.N., van wie kinderen en Maria van Hamel h. met Richard Ter Bruggen).

I. Hendrik Kuysten; hiervoren sub b vermeld, 1629 president-schepen van den Bosch, h. 1° Alida van den Bergh, dochter van Goossen, burgemeester van Cranenburg (zijn wapen was een kruis) en N. Valkenburg; 2° Johanna Simey (van Amsterdam). Zijne kinderen waren:

ex 1ma

a. Gijsbert Kuysten, schepen van den Bosch, de kooper van voormelde huizen, over wien nader;

b. Henrietta Kuysten, h. met Lazarus van Zonst, pensionaris van den Bosch, die kinderloos stierf;

ex 2da

c. Susanna Kuysten, stierf 13 April 1654, h. met Govert van Casteren, president-schepen van den Bosch, die 24 September 1671 stierf. (Hunne kinderen waren: 1. Hendrik van Casteren, rentmeester van het Groot Ziekengasthuis en schepen van den

Gijsbert Kuysten, de kooper der hierbedoelde huizen, h. 1° Albertina van Cockengen, die kinderloos stierf; 2° Judith van Buren (van Amsterdam), dochter van Reinier en Maria Bril. Van zijne tweede vrouw had hij deze kinderen:

a. mr. Gerard Kuysten, president van de Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden bij de Hanzesteden Lubeck, Bremen en Hamburg, stierf 19 October 1708, oud 61 jaren, h. Aletta de Waert of de Weert; zij hadden kinderen.

b. Maria Alida Kuysten, stierf 4 Juli 1712, h. Johan van den Bergh, rentmeester van het Groot Ziekengasthuis en schepen van den Bosch l3); hij zal een zoon geweest zijn van Jan van den Bergh en Judith van Bernagien en werd alsdan 4 Jan. 1637 te den Bosch Protestantsch gedoopt; den 9 November 1682 des avonds omstreeks 11 uren zoude hij gevallen zijn van de watertrap naast zijne woning in de Nieuwe Gasthuisstraat in de daar onderlangs loopende Dieze, in elk geval is hij toen daarin verdronken; het bleek daarop, dat hij als rentmeester van gezegd gasthuis een groot tekort in kas had; zijn zwager mr. Gerard Kuysten zuiverde dat aan met op 1 Mei 1694 (Reg. no. 481 f. 152) aan dat Gasthuis tot dekking daarvan onder anderen over te dragen zijn huis, thans genummerd Wolvenhoek no. 14 en een huis, toen staande in de Waterstraat te den Bosch, tusschen het huis van mr. Victor van Beughem ex uno en dat der Wed. Peter van Rossum ex alio.

c. Hendrik Kuysten, stierf kinderloos, h. Timmick van Aitsema;

d. Johanna Kuysten, stierf 1686, h. Gerard Piper, kolonel van een regiment te paard, die in 1698 stierf. (Hunne kinderen

De hiervoren sub a-d vermelde kinderen verkochten 22 Juni 1678 het kasteeltje Couwenberg onder Vught, dat zij van hunnen vader geërfd hadden, aan Steven van Teffelen, raad van den Bosch, wiens zoon Pieter het 21 December 1690 (Reg. n°. 506 f. 221) verkocht aan Rogier van Boxmeer, koopman aldaar. Aan hunnen broeder mr. Gerard Kuysten deelden zij de voorschreven huizen in den Wolvenhoek en Waterstraat toe; hij verkocht daarvan 8 December 1691 (Reg. n°. 506 f. 457) het groot huis in den Wolvenhoek, genummerd 22 en het daarnaast staand huis, genummerd Wolvenhoek 10, welke beide huizen toen gezegd werden te zijn: twee huizen met tuin, stallingen en achterpoort of koetshuis, bewoond door de heeren Carlier en Daesdonck en begrensd, voor wat betreft de huizen in den Wolvenhoek, eenerzijds door het huis der erfgenamen van den procureur Johan van Rotterdam en anderzijds door het huis van den verkooper, dat thans genummerd is Wolvenhoek 14 14) en naast het huis het Zwijnshoofd 15) stond en voor wat aangaat den tuin, eenerzijds door het erf van van Balen, behoorende tot het huis de Hollandsche tuin en anderzijds door andere perceelen, strekkende het verkochte zich achterwaarts uit tot aan de Dieze en komende het in de Waterstraat uit door gezegde achterpoort of koetshuis, dat grensde aan zijn voormeld huis, hetwelk in die straat stond. Kooper van die beide huizen werd toen mr. Victor van Beughem, eerst advocaat te 's Hertogenbosch, daarna raad van den Serenissime prince palatin grootmeester der Ridderlijke Duitsche Orde, alsmede ordinaris-gecommitteerde der Staten van Brabant bij de Staten-

Mr. Victor van Beughem was een zoon van Jaspar 17) en Johanna van Wamel 18), de dochter van Victor en Anna Coolen 19).

Mr. Victor van Beughem 20) huwde 1° Cornelia Sonnemans, dochter van François en Helena van Heusden Cornelis dochter; 2° Maria Angelina Donckers, dochter van Melchior en Margaretha van Zutphen. Beide huwelijken bleven kinderloos. Hij overleed den 5 October 1715 en werd in de St. Janskerk

Mr. Victor van Beughem had blijkbaar zijne tweede vrouw, (die na zijnen dood in 1732 hertrouwde met Bruno Gysels 22) en 18 Augustus 1741 overleed), tot zijne erfgename ingesteld, want als eigenares zijner beide voorbedoelde huizen in den Wolvenhoek trad later op hare zuster Adriana Elisabeth Donckers, geestelijke dochter te den Bosch; deze stelde bij haar testament, den 5 Juni 1756 verleden ten overstaan van den Bosschen notaris Cornelis Weygaers, tot hare erfgenamen in: Jean Louis Schoutheete, griffier van den Lande van Dendermonde; Helena Schoutheete en Petrus Schoutheete, kanonik, beiden wonende te Dendermonde, alsmede Isabella Schoutheete douairière van mr. Johan Baptist van Ameye, eersten raadpensionaris en gedeputeerde te Gent 23). Die erfgenamen verkochten de beide huizen 30 Juli 1762 (Reg. no. 578 f. 216) aan Gisbert du Bois, koopman te den Bosch; zij werden toen omschreven als: 1° huis met achterhuis, koetshuis, stal en tuin, staande Achter het Wild Varken en zich uitstrekkende tot aan diverse erven, doch met het koetshuis uitkomende in de Waterstraat; 2e een huis, staande tusschen het sub 1° bedoeld groot huis en dat van Catharina de Bruin, weduwe van den advocaat Nicolaas van Orthen en zich uitstrekkende tot aan het erf van het groot huis. De zoon van dien kooper, Johannes Laurentius du Bois, factoor te den Bosch, verkocht deze huizen 24 October 1797 (Reg. n°. 621 f. 326 vso) aan Martinus van den Heuvel, lid

Hare erfgenamen bij versterf verkochten ze in 1884 aan Nicolaas Johannes Rouppe van der Voort, industrieel, woonachtig te 's Hertogenbosch 24), wiens erfgenamen ze thans nog bezitten.